Cnc Plazma Nedir ?
DC Elektrik Gücü Sıkıştırılmış Havayı iyonlarına ayırıp Maddenin 4.hali olan plazma haline getirir. Elektriği iletebilen metallerde kesim iyonlaşan hava ile birleşen metalin erimesi sonucu basınçlı havanında etkisiyle metalin ana gövdeden ayrılması işlemine plazma kesim denir. Kesme işlemi için Sürekli DC Güç,minimum 6 bar ve 170 lt/dk akan sıkıştırılmış hava ve bu işlem için gerekli plazma kesim jeneratörü ile torç gereklidir. Tüm iletkenlerde kullanılabilir. Cnc ise Computer Numeric Control (Bilgisayarlı sayısal kontrol) teriminin kısaltmasıdır. bilgisayar yardımıyla hareketleri sayılan ve belli komutlar dahilinde hareket edebilen tezgahlara cnc makine denir. Cnc plazma ise CNC mantığının Plazma kesim işlemi ile birleştirilmesi sonucu doğan Tüm iletken metallerde Kesim işlemi yapabilen tezgahlara denir.Plazma Makinesi Seçimi Kriterleri
Cnc plazma seçiminde önemli iki kriter mevcuttur.
- Tezgah kesim Ölçüsü
- Kesim Kalınlığı
Tezgah kesim ölçüsü makinenin tek seferde işleyebileceği plakanın boyutlarıdır. Bu minimum 1000×2000 den başlayıp 6000 x 32000 mm ye kadar değişebilir. En çok tercih edilenleri ise 1500×3000 mm ile 3000×6000 mm dir.
Kesim kalınlığı ise plazma kesim makinesinin tek seferde en kalın delebileceği malzeme kalınlığını belirtir. Plazmada delik delme işlemine patlatma adı verilir. Patlama plazma kesim makinesinin en önemli özelliğidir. Plazmada patlatma kalınlığı Plazma amperi ile doğru orantılıdır. Örnek olarak Hypertherm powermax 45 amper serisi plazma 6 mm siyah saç patlatırken hypertherm powermax 125 amper 25 mm patlatabilmektedir. Uzakdoğu dan gelen plazma kesim makinelerinin amperi oranı yüksek olmasına rağmen patlatma kalınlıkları 5 mm yi geçmemektedir.
Cnc Plazma kesim makinesi seçiminde diğer kriterler de şu şekildedir.
- Motor tipi
- Yükseklik kontrol
- Lineer ray
- Cnc kontrol ünitesi
- Havalandırma
- Yerleştirme yazılımı
- Motor tipi
Cnc plazma kesim makinaları hareketinde iki tip motor vardır. 1. Step motorlar 2 servo motorlar
Step motorlar tek başına hassas olmalarına rağmen hızları düşüktür artısı ise maliyetlerinin düşük olmasıdır. Doğru mekanik ile iyi seçilmiş step motorlarla oldukça iyi ve hassas sonuçlar alınabilir.
Servo motorlar ise hassasiyetlerinin yanında enkoder sayesinde yaptıkları hareketleri saydıkları için step motorlara oranla hassasiyetleri yüksektir. Tek başlarına kullanılamazlar. Servo motorlar la beraber mutlaka boşluksuz Redüktör kullanılmalıdır. Step motorlara oranla daha hızlı olmalarına rağmen maliyetleri oldukça yüksektir.
- Yükseklik Kontrolü
Tezgah üzerine yatırılan saçlar çoğunlukla düz olmayacaktır. O yüzden ya sacı tezgaha yatırmadan önce düzeltmek ya da saç daki dalgalanmaları takip edebilecek bir sisteme ihtiyaç vardır. Bu sistemin adı yükseklik kontrolüdür. 1.20 mm kalınlıktaki İnce saçlarda ısı girişi olduğundan dalgalanma fazladır. Bu saçlarda yükseklik kontrolü güzel sonuçlar vermediğinden pnomatik aparatlarla tezgahın üzerindeki saç kesim esnasında düzeltilerek kesim işlemi yapılır.
İki çeşit yükseklik kontrol tipi mevcuttur. Birincisi Voltaj kontrollü olanlar ikincisi ise kapasitif olanlar.
Kesim esnasında makine ile kesim malzemesi arasında bir voltaj oluşur. Torç malzemeye yaklaştıkça voltaj artar torç malzemeden uzaklaştıkça voltaj azalır. Elektronik devreler ile bu mesafe yukarı aşağı komutlarıyla torç ile malzeme arasındaki mesafeyi sabit tutar. En sağlıklı yükseklik kontrol yöntemidir.
Kapasitif sensörler ise bir kapasitörün elektrik alanına yaklaşan cismin neden olduğu kapasite değişikliğini algılar. Torcun yanına bir aparat yardımı ile torcun aşağısında kapasitif bir alan oluşturarak bu alanı sabit tutar.plazma maliyetleri voltaj kontrölüne göre çok düşüktür. Plazma kesimden çok oksijen kesimde kullanılır.
- Lineer ray ve araba
Doğrusal hareketler son dönemlerde klasik yöntemlere göre geliştirilen hassas işlenmiş rayların üzerinde bilyalı arabalarla sağlanır. Tezgah boyutlarınca döşenmiş düzlemsel raylar, rayların üzerinde lineer arabalar yardımıyla köprü düzeneği motor tahrikleri ile çok hassas hareket sağlar. Bu ekipmanlar plazma kesim tezgahlarında aranması gereken özelliklerdendir.
- Cnc kontrol ünitesi
Cnc kodları nı Motorların hareketine çeviren ve diğer giriş çıkışları kontrol eden ünitelerin ismidir. Cnc kontrol ünitelerinin kalitesi cloosed/open loop pulse değerleri i/o sayılarıyla ölçülür. Kaliteli düzeyde kontrol ünitelerinin fiyatları bir hayli yüksekken verdikleri işte oldukça profesyoneldir. Kontrol ünitelerinde özellikler yükseldikçe performans da yükselir. Cnc plazma kesim makinesi için özel olarak üretilmiş kontrol üniteleri mevcuttur. Cnc plazma kesim makinaları kontrol ünitelerinin plazma kesime özel parametleri mevcut olduğundan genelde özel olarak üretilir. Bir cnc torna yada dik işlemin kontrol ünitesi direk olarak plazma tezgahına monte edilemez, edilse bile kesinlikle doğru çalışmayacaktır.
- Havalandırma
Plazma kesim esnasında kesilen metalden dumanla beraber sağlığa zararlı partiküller havaya dağılır kısaca plazma dumanı olarak adlandırılan bu duman mutlaka çalışma ortamından tahliye edilmelidir. bu dumandan korunmanın 3 çeşidi vardır. Birincisi plazma tablasının sulu yapılması yöntemidir. kesim işlemi suyun içerisinde yapıldığı için duman suyun içerisinde kalmaktadır. İlk başta kolay bir yöntem gibi görünsede temizlemesi yeniden doldurması çok zahmetli bir sistemdir. Ayrıca ıslanan tezgah aparatlarıda diğer tezgahlara göre çok hızlı korozyona uğrayacağından tezgah ömrü çok kısalır. Ayrıca kesim yapıldığı anda ısınan metal suyun yardımıyla bir anda soğuduğu için metalin kırılganlığı ve kaynaklanabilirliği önemli ölçüde azaldığı için ince paslanmaz ve kaynaklanmayacak metallerin dışında çok fazla tercih edilmemelidir.
İkinci sistem ise fan sistemidir. Tezgahın içerisinde oluşan dumanı tezgah boyutuna göre seçilecek spesifikasyonlarda bir fan ile tezgahın içinden alıp dışarı atma işlemidir. Çalışma ortamını temiz bıraksada zararlı dumanı filtrelemeden dışarı verdiği için atmosfere zararı vardır.
Üçüncü ve en güvenilir sistem ise filtre sistemidir. Bu filtre sistemi plazma dumanını alır uygun kartuş filtreler sayesinde havadaki zararlı partikülleri filtreleyerek temiz havayı ortama verir. En mantıklı sistemdir.
- Yerleştirme yazılımı
Çizimlerini yaptığımız 2d parçaları belirlediğimiz ölçüdeki saçların üzerine kesilmek üzere dizilimini yapan ve sacdan minimum fire ile malzeme alabilmemizi sağlayan yazılımlardır. Yerleştirme yazılımı seçilirken ilk önce kontrol ünitemizin kodunda çıktı verip vermediğine sonra da kendi dilimizde olup olmadığına bakılmalıdır. Piyasadaki tüm yazılımlar hemen hemen aynı oranlarda yerleşim yapmaktadır.